Ngày 28/2, thȏng tin từ Bệnh viện Nhȃn Dȃn 115 cho biḗt, tại ᵭȃy vừa tiḗp nhận, ᵭiḕu trị cho một trường hợp bị nhiễm sán dải lợn rất nặng. Nguyên nhȃn nhiễm sán ᵭược xác ᵭịnh là do món thịt lợn tái người bệnh rất thích ăn.
Đó là trường hợp bệnh nhân nam 66 tuổi, ngụ tại huyện Hóc Môn, TPHCM. Thời điểm nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng đau đầu dữ dội, co giật, méo miệng, yếu nhẹ nửa người bên phải.
Khai thác bệnh sử của bác sĩ từ phía gia đình ghi nhận, người bệnh đã có triệu chứng mệt mỏi, đau cơ, tiêu phân lỏng, nôn ói kéo dài, sụt cân, hồi hộp đánh trống ngực, rối loạn nhịp tim,… thậm chí đã từng bị ngất kéo dài nhiều tháng qua.
Nang sán dải ký sinh ở bán cầu não hai bên là nguyên nhân khiến người bệnh bị tổn thương não, biểu hiện như đột quỵ
TS.BS Trần Thanh Hùng, Phó khoa Nội Thần kinh Tổng quát, Bệnh viện Nhân Dân 115 cho biết, qua thăm khám và chẩn đoán hình ảnh ghi nhận, người bệnh có tổn thương não nhiều vị trí, phù não. Kết quả xét nghiệm huyết thanh học cho thấy, bệnh nhân dương tính với ấu trùng sán dải lợn (Cysticercus).
Trên kết quả X-quang và CT-Scan toàn thân, bác sĩ phát hiện bệnh nhân có vô số nang sán dải còn sống hoặc đã bị vôi hóa ở não, nhu mô phổi, trong da, cơ trên toàn bộ cơ thể. Qua điều tra dịch tễ, bác sĩ ghi nhận bệnh nhân có thói quen hay ăn gỏi thịt lợn tái sống và uống nước không đun sôi trong nhiều năm.
Sau chẩn đoán, bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân điều trị bằng thuốc chống ký sinh trùng, chống viêm, phòng ngừa co giật, chăm sóc tích cực. Sau quá trình điều trị, sức khỏe bệnh nhân đang bình phục tốt.
Theo TS.BS Trần Thanh Hùng, bệnh sán dải lợn do ký sinh trùng Taenia solium gây ra. Có hai dạng phổ biến là sán dải trưởng thành sống trong ruột non và ấu trùng sán dải ký sinh tại các cơ quan khắp cơ thể. Đây là bệnh nguy hiểm, dễ mắc ở những người có thói quen ăn uống không đảm bảo vệ sinh.
Ấu trùng nang sán dải lợn ký sinh khắp cơ thể người bệnh được phát hiện trên kết quả kiểm tra hình ảnh
Bệnh nang sán dải lợn có thể gây ra nhiều triệu chứng thần kinh nghiêm trọng như co giật, đau đầu kéo dài, rối loạn ý thức. Do đó, việc chẩn đoán sớm và chính xác đóng vai trò quan trọng trong điều trị và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Từ trường hợp trên, bác sĩ khuyến cáo cộng đồng cần ăn chín, uống chín, tẩy giun sán định kỳ 6 tháng/lần. Khi cơ thể có dấu hiệu bất thường, cần đến bệnh viện thăm khám để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
“Người ăn phải thịt lợn có nang chứa ấu trùng sán dải còn sống (heo gạo), khi vào ruột non sẽ nở ra thành con sán trưởng thành. Trường hợp người nuốt phải trứng sán dải lợn thì sẽ phát triển thành bệnh nang sán dải lợn. Trứng sán dải lợn xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa, nở thành ấu trùng. Sau đó, ấu trùng di chuyển qua hệ tuần hoàn và “định cư” tại các cơ quan như não, cơ hoặc mắt, gây tổn thương nghiêm trọng. Nguồn lây nhiễm phổ biến là từ những món ăn như nem chua, thịt lợn tái sống, rau sống, hoặc do vệ sinh tay kém” – TS.BS Trần Thanh Hùng nói.
Những người thường xuyên ăn thịt bò, thịt lợn hay cá sống chưa chín có nguy cơ cao bị nhiễm sán dây.
Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), sán dây là loại giun dẹp được tìm thấy trong thịt bò, thịt lợn hoặc cá bị nhiễm bệnh. Nhiễm trùng sán dây phát triển khi bạn ăn thức ăn hoặc uống nước bị nhiễm phân chứa sán dây. Ví dụ, ăn thịt chưa nấu chín từ động vật bị nhiễm bệnh hoặc nếu bạn ăn thức ăn do người bị nhiễm bệnh chế biến mà không rửa tay sạch sau khi đi đại tiện.
Theo một số tài liệu, sán dây sống trong ruột và ăn thức ăn bạn ăn. Đôi khi chúng có thể di chuyển đến các bộ phận khác của cơ thể như cơ, mắt hoặc não. U nang hình thành ở những khu vực này và gây ra các vấn đề nghiêm trọng. Tình trạng này được gọi là bệnh sán dây hoặc bệnh sán dây thần kinh.
Một số trường hợp có thể không có triệu chứng nhiễm sán dây. Nhưng ở nhiều trường hợp, sán dây có thể gây ra những triệu chứng sau:
– Buồn nôn hoặc tiêu chảy.
– Đau bụng, mất cảm giác thèm ăn
– Giảm cân hoặc không có khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm
– Yếu, mệt mỏi hoặc chóng mặt.
Nếu bị nhiễm sán dây mà gặp phải các vấn đề sau, bạn nên đi khám ngay lập tức:
– Bị sốt, ớn lạnh hoặc đau đầu.
– Phát hiện có cục u hoặc khối u dưới da.
– Xuất hiện giun trắng trong phân
– Các triệu chứng không thuyên giảm sau khi điều trị.
Làm thế nào để ngăn ngừa nhiễm sán dây?
Có một số phương pháp hiệu quả để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng sán dây, bao gồm:
Vệ sinh kỹ lưỡng:
– Rửa tay bằng nước xà phòng ấm trong 20 giây trước và sau khi bạn xử lý thực phẩm.
– Rửa tay sau khi bạn đi vệ sinh hoặc thay tã.
– Rửa sạch trái cây và rau quả dưới vòi nước chảy.
– Làm sạch thớt, dao, mặt bàn và các khu vực khác nơi bạn chuẩn bị thực phẩm trước và sau khi nấu.
– Rửa sạch bọt biển và khăn lau bát đĩa hàng tuần bằng nước nóng.
Nấu chín thực phẩm:
– Nấu thịt cho đến khi nước chảy ra trong và phần giữa không còn màu hồng.
– Nấu cá cho đến khi cá có màu đặc (không trong) và tách ra thành từng mảnh khi bạn dùng nĩa tách.
– Nấu thịt đến 63 độ C đối với thịt nguyên miếng. Nấu thịt xay và thịt gia cầm đến 71 độ C. Sử dụng nhiệt kế đo thịt để đảm bảo thịt được đun nóng đến nhiệt độ có thể tiêu diệt vi khuẩn.
Bảo quản thực phẩm đúng cách: Đông lạnh thịt ít nhất 4 ngày và cá ít nhất 24 giờ trước khi ăn để giúp tiêu diệt trứng và ấu trùng sán dây.
Không ăn cá hoặc thịt sống:
– Tách riêng thực phẩm sống và chín. Để thịt sống và nước thịt cách xa các thực phẩm khác để ngăn ngừa vi khuẩn lây lan.
– Luôn để thực phẩm đã nấu chín trên đĩa sạch. Không bao giờ sử dụng đĩa đựng thịt sống.
Cẩn thận với thức ăn và đồ uống khi bạn đi du lịch: Rửa hoặc nấu trái cây và rau quả bằng nước đã đun sôi hoặc xử lý bằng hóa chất.